Operationele transparantie: Verkeer en Waterstaat

In eerdere blogposts zijn de informatieschermen van de NS aan bod gekomen. Een paar weken gelden zag ik een informatiescherm met daarop file-informatie. Na wat Googlen ben ik er achter dat deze informatieschermen samen gaan met het Spitsmenu: een pilot die tot 2008 liep.

Toch besteed ik er aandacht aan, omdat Verkeer en Waterstaat met dit scherm operationeel transparant wordt: de informatie op het scherm geeft de klant actuele informatie om op een betere manier gebruik te maken van het wegennet.

Verkeersinformatie en Spitsmenu

Verkeersinformatie en Spitsmenu

Het Spitsmenu werkt als volgt: de horecagelegenheid waar zo’n bord hangt biedt een ‘Spitsmenu‘ aan op het moment dat er een file is. Het doel is om de gasten een gezellig alternatief te bieden voor de file. Uit een proef in 2007 is gebleken dat het scherm per week 150 extra eters in de avondspits oplevert. Dit zijn mensen die daardoor uit de file bleven.

Laten we eens een rekensommetje maken om te zien wat het effect is van deze extra informatievoorziening aan de automobilist:

150 mensen zijn geen 150 auto’s.

‘Uit’ eten doe je meestal niet alleen. Als we er vanuit gaan dat de mensen die samen eten ook met één auto reizen, dan zijn er in die week (150/2=) 75 auto’s minder in de avondspits.

Het gaat om 75 auto’s in één week. Als we dit delen door het aantal dagen in de week, dan staan er per dag (75/7=)  10,7 auto’s minder in de avondspits.

Wanneer je je dan beseft dat de helft van die auto’s, eenmaal op de snelweg aangekomen, linksaf slaat en de andere helft rechtsaf, dan heb je per rijrichting 5,35 minder auto’s in de file.

Als we voor het gemak aannemen dat een gemiddelde auto 4,5 meter lang is en er steeds een meter afstand tussen de auto’s is wanneer zij in de file staan, dan is de file per dag per rijrichting gemiddeld 33 meter korter dan normaal.

Conclusie: deze vorm van extra informatieverstrekking aan het publiek levert, in een land waar in de ochtendspits gemiddeld 200 kilometer file staat, vrijwel niets op. Ik vraag me dan ook af wat de borden van de NS voor meetbaar voordeel opleveren…

Gelukkig houdt de horecagelegenheid uit het voorbeeld er 150 extra eters per week aan over! Hiermee is Verkeer en Waterstaat niet alleen een filebestrijder, maar ook een goede sponsor van de horeca. 😉

PS: Dit is natuurlijk niet het enige initiatief om files te bestrijden. Kijk ook eens naar het Eindboek Fileproof (pdf-alert!). Een mooi e-book waarin 60 pilots, waaronder het Spitsmenu, worden toegelicht.